«Ешкі сүтінің емдік қасиеті» атты ғылыми жобаны жүргізгенде адам ағзасына ешкі сүтінің пайдасы туралы жан жақты зерттеу жүргізді. Сиыр сүтімен ешкі сүтінің айырмашылығын анықтады.Көптеген ауыруларға емдік қасиеті бар екенін білді. Оның өзінің туған жерге және жан жануарларға деген сүйіспеншілігі,қызығушылығы ерекше екенін көрсетті.Зерттеу барысында түрлі ақпараттарды өзі ізденіп тауып тиімді пайдалана білді. Өзі өте ізденімпаз екенін көрсетті.Жалпы жұмыстың иегері әдебиетпен тыңғылықты жұмыс істеп, қажетті мәліметтерді жинаған.
АҢДАТПА
Зерттеудің өзектілігі: Біз үй жануарларын жақсы көреміз. Соның ішінде ешкі малы бізге өте қатты ұнайды. Ешкінің төлі лақты жақсы көреміз. Ол өте сүйкімді. Ешкінің сүті денсаулыққа өте пайдалы. Бұрынғы заманда ата-бабаларымыз қазіргі замандағыдай дәрі пайдаланбаған. Ешкінің сүтін денсаулыққа пайдалы деп санаған. Сондықтан осы ешкі сүтінің пайдалы екенін, адам денсаулығына тигізер әсері мол екенін түсініп, өзімізше тексеріп, зерттеп көрмекші болдық. Бұл зерттеу жұмысын бар ынтамызбен жоба жетекшісімен бірге бастадық.
Зерттеу жұмысының ғылыми болжамы: Егер ешкі сүтінің пайдалы жақтарын анықтай отырып, оның қыр-сырын тереңірек зерттеп білсек, адам ағзасына әсерін айқындасақ, оның адам ағзасына тигізер емдік қасиеті жүйеленіп берілсе, ешкі сүтінің пайдасы туралы таным-түсініктеріміз арта түсер еді, оның пайдасын жетік меңгеріп, өз қажетімізге тиімді жарата алар едік.
Ғылыми жұмысының максаты. Қазіргі таңда жастарға мал шаруашылығының жетістіктерін, ата-бабамыз ешкі өсірумен ертеден-ақ айналысқанын, ешкі сүтінің адам ағзасына пайдасын түсіндіре отырып, оны пайдамызға жаратуды насихаттау.
Ғылыми жұмысының міндеттері:
Ешкі малы туралы зерттеу жасау;
Ешкі сүтінің пайдасын анықтау;
Ешкі сүтінің емдік қасиеттерін танып білу;
Ешкі сүтінің физикалық қасиеттері және дәмдік сапасын айқындау;
Сүттің химиялық құрамына сипаттама жасау;
Ешкі сүтінен пайдалы өнімдер алу.
Ғылыми жұмысының ғылыми жаңалығы. Ешкі сүтінің өзіндік қасиеттерін анықтай отырып, оның адам ағзасына пайдасы мен емдік қасиеттерімен жан-жақты таныстық.
Жұмыс қорытындысы. Ешкі сүтін тұрмыста оңтайлы қолдану, оны пайдаланудың тиімді әдістерін қолдана отырып, қажетімізге жарату, одан тағамдар жасау жолдары қарастырылды.
Зерттеудің практикалық мәнділігі: Зерттеу нәтижесінде жинақталған материалдар болашақта ешкі сүтін ары қарай зерттеп, зерделеймін деушіге көмекші құрал, сондай-ақ мектептің оқу әдістемелік жұмыстарына, дүниетану, жаратылыстану сабақтарында, таңдау курстарында кеңінен қолдануға енгізуге болады.
Жұмыстың орындалу әдістері. Ешкі сүтін танып білу, оны пайдамызға жарату туралы терең танысу, деректер жинау, ғылыми ізденіс, зерттеу, талдау, салыстыру әдістері қолданылған.
АННОТАЦИЯ
Актуальность исследования: Мы любим домашних животных. В том числе коза нам очень нравится. Мы любим козу. Она очень симпатичная. Козье молоко очень полезно для здоровья. В прошлом году наши предки не пользовались лекарствами, как и в современном мире. Козье молоко считалось полезным для здоровья. Поэтому мы хотим, чтобы это козье молоко было полезным, что может повлиять на здоровье человека, проверили и обследовали. Эту исследовательскую работу мы с большим энтузиазмом начали с руководителем проекта.
Научный подход к исследованию: если выявив полезные стороны козьего молока, более глубокое изучение его аспектов, можно определить влияние на организм человека, систематизировать его лечебные свойства, а также привить им знания о пользе козьего молока.
Цель научной работы. В настоящее время молодежь пропагандирует достижения животноводства, о чем наши предки раньше занимались разведением козы, о пользе козьего молока на организм человека, о пользе его для использования.
Задачи научной работы:
Исследования о коз;
Определение пользы козьего молока;
Знать лечебные свойства козьего молока;
Определение физических свойств и вкусовых качеств козьего молока;
Описание, химический состав молока, создание;
Получение полезных продуктов из козьего молока.
Научная новизна научной работы. Определив самобытные свойства козьего молока, мы познакомились с его пользой и лечебными свойствами для организма человека.
Итоги работы. Были рассмотрены пути рационального использования козьего молока в быту, использования эффективных методов его использования, создания продуктов из него.
Теоретическая значимость исследования заключается в том, что лечебные свойства козьего молока были всесторонне определены.
Практическая значимость исследования: материалы, собранные в результате исследования, в дальнейшем могут быть использованы для дальнейшего изучения и изучения козьего молока, а также для широкого использования в учебно-методической работе школы, на уроках познания мира, естествознания, на курсах по выбору.
Методы выполнения работ. Использовались методы познания козьего молока, глубокого ознакомления с его использованием, сбора данных, научного поиска, исследования, анализа, сравнения.
ANNOTATION
Relevance of the study: We love Pets. Including goat we really like. We love goat. She's very pretty. Goat's milk is very healthy. Last year, our ancestors did not use drugs, as in the modern world. Goat's milk was considered healthy. Therefore, we want this goat's milk to be useful, which can affect human health, checked and examined. We started this research work with great enthusiasm with the project Manager.
Scientific approach to research: if identifying the benefits of goat's milk, a deeper study of its aspects, it is possible to determine the impact on the human body, to systematize its medicinal properties, as well as to instill in them the knowledge of the benefits of goat's milk.The purpose of scientific work. Currently, the youth promotes the achievement of the animal, what our ancestors had been breeding the goats, the benefits of goat's milk on the human body, the benefits it to use.
Tasks of scientific work:
Research on goats;
Determination of the benefits of goat's milk;
Know the healing properties of goat's milk;
Determination of physical properties and taste of goat's milk;
Description, chemical composition of milk, creation;
Obtaining useful products from goat's milk.
Scientific novelty of scientific work. Having determined the original properties of goat's milk, we got acquainted with its benefits and medicinal properties for the human body.
Result of work. The ways of rational use of goat milk in everyday life, the use of effective methods of its use, the creation of products from it were considered.
The theoretical significance of the study is that the therapeutic properties of goat's milk were comprehensively determined. Practical significance of the study: the materials collected as a result of the study can be used for further study and study of goat's milk, as well as for wide use in educational and methodical work of the school, in the lessons of world knowledge, natural science, elective courses.
Methods of work. Methods of cognition of goat's milk, deep acquaintance with its use, data collection, scientific search, research, analysis, comparison were used.
Мақсаттары мен міндеттері
Зерттеу тақырыбы: Ешкі сүтінің емдік қасиеті
Мақсаты: Қазіргі таңда жастарға мал шаруашылығының жетістіктерін, ата-бабамыз ешкі өсірумен ертеден-ақ айналысқанын, ешкі сүтінің адам ағзасына пайдасын түсіндіре отырып, оны пайдамызға жаратуды
насихаттау
Міндеттері:
1.Халықты әр түрлі аурудан аман алып қалудың жолы – осы ешкі сүтінің емдік қасиетін анықтау.
Кіріспе
Зерттеудің өзектілігі. Біз үй жануарларын жақсы көреміз. Соның ішінде ешкі малы бізге өте қатты ұнайды. Ешкінің төлі лақты жақсы көреміз. Ол өте сүйкімді. Ешкінің сүті денсаулыққа өте пайдалы. Бұрынғы заманда ата бабаларымыз қазіргі замандағыдай дәрі пайдаланбаған. Ешкінің сүтін денсаулыққа пайдалы деп санаған. Сондықтан осы ешкі сүтінің пайдалы екенін, адам денсаулығына тигізер әсері мол екенін түсініп, өзімізше тексеріп, зерттеп көрмекші болдық. Бұл зерттеу жұмысын бар ынтамызбен жоба жетекшісімен бірге бастадық.
Осындай зерттеу жұмыстарын өткізу барысында біз ешкі сүтінің адам денсаулығына пайдасы зор екенін түсіндік.Сонымен қоса ешкі сүтінің емдік қасиетін білдік.
«Ешкі сүтінің емдік қасиеті» атты таныстыру буклетін жасадық.
Сонымен қоса «Оқушылар мен ата-аналарға арналған кеңестер» атты ақпарат тақтасына да іліп қойдым.
Жобада жазылған мәліметтер мен нәтижелерді сынып жетекшілерге ата-аналар жиналыстары мен сынып сағаттарында, тәрбиелік іс-шараларда қолдануға болады.
ІІ Негізгі бөлім
2. 1 Ешкі малы туралы қысқаша мәлімет
Ешкі ұсақ мүйізді мал. Ешкінің мүйізі қырлы, дене бітімі жеңіл, құйрығы қысқа келеді. Оның түбіті, жүні, терісі, еті мен сүті пайдаланылады. терісі, сүті, өсімқор, тәулігіне 2 кг шөп жейді, ыстық суыққа бейім, 100 ғасыр бұрын қолға үйретілген, 20-28 кг ет, 4-5 кг май, 9-10 жыл тіршілік етеді.
Ешкі сүтінің емдік қасиеті: асқазан ішек-қарын жолдары ауруына –туберкулез, буын, аллергиялық ауру.
Көздің нашар көруін болдырмайды: демікпе, диатез, рахит.
Ағзаның қорғаныс қызметін арттырады:диабет,іш қату,безгек. Жүрек қан тамырларының қызметін жақсартады:анемия,ішек-қарын,бүйрек
Ешкі сүті жайлы әлем не дейді?
-Канада:Ешкі сүтін тері мен буын ауруына, өт –тасауруын, фибромиомамен балалар эпилепсиясын емдеуде қолданады .
-АҚШ-та: Сиыр сүтіне аллергиясы бар адамдар ешкі сүтін жеңіл көтерген.
-Щвецарияда: Таулы шипажайларда туберкулез,анемия,рахит ауруларына шалдыққандарды ешкі сүтімен емдейді.
-Өзбекстанда: Аурухана,перзентханаларды ешкі сүтімен қамтамасыз ету
үшін арнайы өсіреді.
Ешкі өте таза жануар, тек таза ыдыстан тамақ жейді, тіпті кептірілген алмадан бас тартады. Басқа жануарлар сияқты, жайылымдарда ешкілер көптеген емдік шөптер жейді: жусан, таза, циклория, шашыратқы, қалақай, мыңжапырақ. Олар туберкулезбен және маститпен ауырмайды, сондықтан олардың сүтін шикі күйінде қолдануға болады. Ешкі сүтінің сиыр сүтінің алдында белгілі бір артықшылықтары бар, мысалы, ол әлдеқайда жақсы қорытылады, онда кейбір витаминдер көп, оның емдік қасиеттері бар, бұл әсіресе нәрестелерді тамақтандыруда маңызды. Ешкі сүтінде кальций мен фосфор көп және олардың ара қатынасы жоғары, бұл ешкі сүтінің ана сүтіне жақындығын көрсетеді. Ешкі сүтін балалар ағзасына табиғи түрде оңай қабылданатыны осыдан. Зерттеу көрсеткендей, ешкі сүті сиыр сүтіне қарағанда алты есе жылдам сіңіріледі, ал бұл қарт адамдар, науқастар, сәбилер үшін диета жасау кезінде пайдалы. Ешкі сүтінде А витамині жартылай, ал кейбір жағдайларда сиырға қарағанда екі есе көп. Барлық ересектер мен сәбилер сиыр сүтіне "аллергиялық" ешкі сүтін жақсы ауыстыратыны анықталды. Ешкі сүті өмір энергиясын көтереді. Бұл өте құнды, емдік және жағымды өнім.
Ешкінің түрлері
Қолға үйретілген ешкілер сүт береді, ол – өте құнды және шипалы өнім. Қолға үйретілген ешкілерге ептілік пен ширақтық жабайы ата тектері безоар ешкісінен және иір мүйіз ешкіден дарыған. Безоар ешкілері Ауғанстанда, Иранда, Кавказ бойында, Кіші Азияда тіршілік етеді. Ал иір мүйіз ешкілер Гималайда, Түрікменстанның оңтүстігінде мекендейді. Безоар және иір мүйіз ешкілер тауларда тіршілік етеді, тіпті қия жартастарға еркін өрмелеп, жақсы секіре алады. Олар да қолға үйретілген ешкілер тәрізді шөппен, сүректі өсімдіктердің жапырақтарымен, өскіндерімен және бұталармен қоректенеді. Біздің елімізде безоар ешкісі мен иір мүйіз ешкі өте аз, олар қорғауға алынған, аулауға рұқсат етілмейді. Ал оның есесіне бізде қолға үйретілген ешкілер өте көп. Олар адамға сүт, жүн, түбіт береді. Бұлар жүнді, сүтті, ешкілер деп түрлі тұқымдарға бөлінеді.
2. 2 Ешкі сүтінің пайдасы
Ешкі сүті — жоғары азықтық және биологиялық құндылығы бар ерекше тағам өніміне жатады. Өзінің физикалық-химиялық қасиеттері мен дәміне сай ешкі сүтінің сиыр немесе басқа да ауыл- шаруашылық жануарларының сүтімен салыстырғанда тиімді айырмашылықтары мол. Халық аузындағы аңыздар ешкі сүтінің керемет сиқырлық қасиетін, ауыр науқастардан кейін ағзаға күш беріп, айықтыратын ерекшелігін жыр етеді. Авиценна жерлестеріне кәрі жасқа жеткенде ұрпақ алдында сыйлы тұрпатқа ие болу үшін ешкі сүтін ұдайы пайдалануды ұсынған. Халық медицинасы ешкі сүтіне әлсірегендер мен азықтық аллергиясы бар балаларға қолданатын өнім ретінде ерекше маңыз береді. Төрт айға дейінгі сәбилердің тағам үлесі емшек сүтінің алмастырғыштарымен шектелуіне сай аллергия тудыратын өнімді алып тастау қиынға түседі. Сиыр сүтінің нәруыздарына немесе соя нәруыздарына аллергия болған жағдайда, ешкі сүті негізіндегі бейімделген қоспалар пайдаланылады. Ешкі сүтін ерекше химиялық құрамына сай пайдалы тағам өнімдеріне жатқызуға болады. Халықтың жаппай тұтынатын өнімі ретінде түрлі жас топтары арасында қолданылуымен қатар, ешкі сүтінің түрлі аурулардың алдын алу шараларында да тиімділігін ескерген жөн. Ешкінің сүті мен жүнінің пайдасы зор екенін білсек те, елімізде бұл шаруаны қолға
алып, кәдеге жаратып отырған кәсіпкерлер аз. Ешкі бағатындар жоқтың қасы. Жергілікті тұқымды ешкілер тез көбейеді. Ал сүтті тұқымды ешкі баяу өседі. Себебі сауғаннан кейін текені бөлек ұстап, күзде қосады. Көктемде төлдесе, жаз бойы сауылады. Көктем мен жаз айларында көкке жайылған ешкі сүтінің құрамындағы дәрумендер молайып, әрі дәмі де өзгереді. Бұл кезде жаңа сауылған сүттің емдік қасиеті өте күшті болады. Күн сайын тамақтың алдында жарты сағат бұрын, бір кесе шикі ешкі сүтін ішіп алған адамның ағзасы сау болады, түрлі жұқпалы ауруларға бой алдырмайды. Жаңа сауылған сүттің тағы бір қасиеті — оның қуаты 4-5 сағатқа дейін ішектегі жағымсыз бактерияны жоюға қауқарлы болады. Мәселен, ешкі мен сиыр сүтінен жасалған айранның дәмі екі бөлек екен. Әрі адам ағзасына ешкі сүті анағұрлым пайдалы келеді. Және ешкі сүтінде аллергиялық реакция¬лар тудыратын ақуыз жоқ. Сондықтан аллергиясы бар балаларға ешкі сүті — таптыр¬мас ем. Ешкі сүті дәрумендерге өте бай. Әсіресе, асқазан ауруларына, анемияға, көздің нашар көруіне, диатезде пайдасы мол. Тоқсан тоғыз ауруға ем ешкі сүтін көрші Өзбекстан мемлекеті ауруханалар мен перзентханаларды сүтпен қамту үшін арнайы сүтті ешкілерді өсіреді екен.Ешкі сүтінің немесе оны қосып жасаған өнімдердің денсаулыққа пайдасы көп. Бүгінде жас балалардың сүйікті асына айналған йогурт ең алғаш ешкі сүтінен жасалған екен. Демек, ешкі сүтін өндіруді қолға алсақ, одан түрлі азық-түлік өнімін жасап шығаруға болар еді. Және халық құрамында жасанды қоспалары бар йогуртты емес, табиғи ешкі сүтінен жасалған өнімді тұтынар еді. Қалай десек те ешкі өсірсек, ұтылмасымыз анық.іне қарағанда өте ұсақ болғандықтан ағзаға тез сіңеді. Ешкінің сүтінде кальций көп. Бұл, әсіресе, балаларға өте пайдалы.
2. 3 Ешкі сүтінің емдік қасиеті
ХVIII ғасырда ешкі Ресейге алғаш рет әкелінгенде, ешкі сүті дәрі болып саналып, оны дәріханаларда рецепт бойынша берген.
Қазір әр түрлі дәрі-дәрмектерге қарамастан, ешкі сүті адамдарға түрлі аурулардан емделуге көмектеседі.
Ешкі сүті адам ағзасына пайдалы екендігі өте ерте замандардан бері анықталған. Бірақ мұның пайдасы бар екендігін біле тұра, өкінішке орай дұрыс бағалай алмайтынымыз белгілі. Ешкі сүті А, С, В, Д, Е дәрумендері мен басқа да микро және макро элементтер қорының қайнар көзі болғандықтан адам ағзасына өте пайдалы өнім. Бұл жануардың сүті адам
ағзасына пайдалы болып қана қоймай, белгілі бір аурумен ауыратын науқастар үшін ең тиімді табиғи дәрі болып табылады. Аллергияға бейім адамдарға сүт өнімдері жақпайтындығы бәрімізге белгілі. Мұндай науқастар әсіресе, сиыр сүтін пайдалана алмайды. Себебі, сиыр сүті аллергияның қоздырушысы. Бірақ сүт сіздің ағзаңызға қажет. Ойлап, қамығудың қажеті жоқ. Оны 100 пайызға алмастыра алатын өнім - ешкі сүті. Мұны түсіндіру оңай: ешкі сүті біріншіден, аллергияны қоздырмайды, сонымен қатар, аллергияға бейім адамдардың ауруын түбімен жоятын қасиетке ие.
Ағзаны қалпына келтіруде
Ешкі сүтіндегі май түйіршіктері сиыр сүтіне қарағанда өте төмен. Сондықтанда адам ағзасына түскен ешкі сүті тез қорытылып, сіңетіндіктен, түрлі факторлардың салдарынан әлсіреген ағзаға өте пайдалы. Сонымен қоса ешкі сүтінің құрамында калийдің мөлшері өте көп. Сүт құрамындағы бұл элемент әлсіреген ағзадағы жүрек-қан тамыр жүйесі жұмысына өте қажет.
Сүйекке пайдасы
Ешкі сүтінің құрамында сүйек тіндерін қатайтатын кальций және Д тобындағы дәрумендер қоры жеткілікті. Сондықтанда дәрігерлер балаға бір жастанбастап рахит ауруының алдын алу және оны емдеу үшін ешкі сүтін беруді ұсынады. Соңдай-ақ, дәрігерлер мен ғалымдардың дәлелдеуінше, бұл киелі жануардың сүтін сүйегі сынғаң адамдар күніне 1 стақаннан ішіп тұрса, сүйегі бітіп, қалпына келу процесі 2 есе жылдам болады.
Ішек дисбактериозында
Ішек микрофлорасының баланс бұзылысында ешкі сүтінен жасалған өнімдер ішек жұмысын қайта қалпына келтіруге көмектеседі. Сондықтанда бұл дерттен тезірек айығу үшін міндетгі түрде ешкі сүтін ішіп, одан жасалған өнімдерді тамақ рационына еңгізіңіз. Ал сүт өнімімен емделу тәсілі мынадай: әр 10 кг. салмаққа 100 гр. сүт өнімін пайдалану қажет. Емделу курсы келесі көрсеткендей: 3 күн ешкі сүтін және одан жасалған өнімдерді пайдалану, содан кейін 2 күн үзіліс жасайды. Енді 5 күн үзбей пайдаланып, 1 күн үзіліс жасау. Содан соң 1 апта пайдалану керек. Ем соңында міндетті түрде дисбактериозға анализ тапсырып, емнің нәтижесіңе көз жеткізгеніңіз дұрыс.
Асқазан және ішек ауруларында
Асқазан және ішек аурударының кез келген түріне ешкі сүті шипалы. Оның құрамындағы лизоцин асқазан және ішектегі шырышты қабық жараларын емдейді. Сонымен қатар, асқазан сөліндегі қышқылды бейтараптандыратын ерекше қасиетке де ие. Егер асқазан жарасы зардабын тартып жүрсеңіз, онда сізге ешкі сүтімен жүргізілетін мынадай ем көмектеседі. Күн сайын таңертең аш қарынға ешкінің 1 стақан шикі сүтін ішіңіз. Содан кейін кешке дейін ұрттап 2 стақан сүтті тауысу қажет. Емдік курс 21 күн жүргізіледі.
Ұйқы безінің қабынуына
Ешкі сүтінің ұйқы безінің қабынуында (панкреатит) да пайдалы екендігі дәлелденген. Бұл дертке шалдыққан науқас күніне 0,5 стақан шикі сүтті тамақтың алдында 2 ай бойы ішуі қажет.
Қант диабеті дертіне ешкі сүтінің пайдасы
Халықтық медицинада қант диабетімен ауыратын науқастарға ешкі сүтімен жүргізілетін емдік тәсілдер өте көп. Соның бірі күніге әр 2 сағат сайын ешкі сүтін үзбей ішуге кеңес береді. Бірақ мұндай ем жүргізген кезде дәрі-дәрмек ішпеу қажет.
Қатерлі ісік дертіне пайдасы
Ешкі сүтінің қатерлі ісік ауруының алдын алып, оның жеңіл түрлерінен айықтыратын қасиетке де ие. Сондай-ақ, иммунды жүйені қатайтады. Халықтық медицина мынадай емдік тәсілдер ұсынады:
Ешкі сүті жүкті аналарға
Ешкі сүті құрамындағы дәрумендер, микро және макроәлементтері ана ағзасы мен жатырдағы бала үшін өте пайдалы азық болып табылады. Ал сүт құрамындағы кальций баланың сүйегін дұрыс қалыптастыруға септігін тигізсе, болашақ ана тістерінің түсуін және тырнақтарының сынуын болдырмайды.
Емізулі анаға
Емізулі ана күнделікті ешкі сүтін пайдаланса өзінің ағзасымен қоса баланың ағзасын дәрумендер қорына
байытып, жаңадан қалыптасып, дамып жатқан сүйектерін қатайтады. Сондай-ақ, ешкі сүтін үзбей ішетін емізулі ана қаназдық дерті мен дәруменнің жеткіліксіздігінен сақтандырылады.
Ешкі сүтінен пайдалы өнімдер Мен ешкі сүтін қалай пайдалану туралы айтқым келеді. Сауалнамаға жауап бере отырып: "қандай сүт өнімдерін білесіз?" дегенде менің сыныптастарым сүттен, соның ішінде ешкі сүтінен не істей алатынын жақсы білетінін көрсетті. Ешкі сүтінен көптеген пайдалы өнімдер дайындауға болады: йогурт, ірімшік, айран. Анамыз ешкі сүтінен дәмді сүзбе, бринза жасайды. Ешкі сүтінде ол түрлі сүт ботқаларын дайындайды.
