Аңдатпа
Мақалада (эссе) ұстаз тұлғасының келбеті, шеберлігінің ерекшелігі айқындалады. Музыканы оқытуда өзімнің іс-тәжірибем мен мұғалім мамандығын таңдап, ұстаздық жолға келуім жайында да айтылады.
Тірек сөздер:
Мұғалім- Учитель-Teacher
Білім-Образование- Education
Музыка мұғалімі-Преподаватель музыки-Music teacher
Менің мамандығым- Моя профессия-My profession
«Білікті ұстаз – білім кепілі»
«Ұстазға керек үлкен жүректілік,
Ала алмас беделді ешкім тілеп тұрып.
Шын бедел - ел таңдауы, халық сыйы,
Оны ешкім бере алмайды үлестіріп»
Мұғалім ең алдымен бала жүрегінің пернелерін дәл тауып, оны ойната білетін тамыршы болуы тиіс. Ол оңайлықпен келе ме, қалай туындайды? Ол ұстаздың өз мамандығына деген сүйіспеншілігінен, алдына айқын мақсат қоя білуінен, білімінен туындайды. Осының барлығын мейірімділікпен ұштастырып бала жүрегіне жол таба білу – ұстаз шеберлігінің бір қыры.
Осындай қаншалықты қиын, ауыр болса да соншалықты қызығы мол ұстаздық жолды таңдауымның бір себебі ғұмырын ұстаздыққа арнаған әкемнің жолын жалғастырып, асқақ арманын алға жетелеу еді. Екіншіден, маған мектепте білім берген ұстаздарымның ішінде Төлеген Ынтықбаев деген ағамыздың әрбір өткізген қызықты сабағы, күнделікті жаңалықтармен астасып жататын тәжірибесі, балаларға деген мейірімге толы жүрегі мен жылы шырайы әсер етті деп ойлаймын, әрі өзім де балалармен жұмыс істегенді жақсы көремін. Ұлағатты ұстазымның үлгісін көре жүріп, ұстаздық жолды таңдағанымды өмірдің маған бұйыртқан үлкен сыйы деп білемін.
Педагогтық мамандық білімділікті қажет етеді. Ұстаздық жолды ұстанған мен үшін педагогикалық шеберлікті жетілдіру негізгі мақсат болып саналады. Сондықтан әрбір өткізген сабағымда түрлі жаңа әдіс – тәсілдерді қолданып, тәжірибемді шыңдап отыруға тырысамын.
Адам – табиғаттың бір бөлшегі. Сондықтан музыканы меңгертуде оқушыларды табиғатпен тығыз байланыста оқыту керек. Кең байтақ қазақ елінің көркем табиғатын баланың да сүюін басты назарда ұстауды негізгі міндеттерімнің бірі деп санаймын.
Эстетикалық сезім – педагогикалық шеберліктің негізгі компоненті. Жай ғана хабарлама түрінде ешбір әсер, сезім тудырмайтын құрғақ оқыту, жалаң сөйлеп, тәрбие жөнінде насихат айту оқу үрдісінде де ешбір нәтиже бермейді. Сондықтан, оқытудың, тәрбие берудің әсерлілігін, оқушының сезімін өзіне тарта білетін күшін тудыра білу керек.
Осы орайда мен әрбір сабағымда балалардың қызығушылығын, сабаққа қатысымын арттыру үшін көрнекілік құралдарды, техникалық құралдарды тиімді пайдалануды көздеймін.
Музыкалық шығарманы орындау күрделі және сан қырлы үрдіс болып табылады. Қазақ халқының негізгі әрі қасиетті ұлттық аспабы домбыраны ойнауды меңгертуде баланың қабілеттілігімен қоса мүмкіншілігіне де зор көңіл бөлемін.
Барлық ата – аналар өз балаларының жақсы білім беретін орында оқығанын қалайды. Ал білім ордасының өмірін, оның беделін, балалардың жетістіктерін кім белгілейді, оған «жақсы» деген мәртебені кім береді? Жауап біреу – мұғалім. Олай болса, тек шығармашылықпен жұмыс істейтін мұғалім ғана өз ордасына осы атақты алып береді. Сондықтан да өз шығармашылығымды үнемі шыңдап отыруды да басты міндетім деп санаймын.
Өзгелердің де тәжірибесін пайдалана білген ұстаз ғана педагогикалық шеберлік машықтарын байыта алатыны белгілі. Сондықтан да мен тәжірибелі ұстаздардың, әріптестерімнің бақылау және талдау тәжірибелеріне зор мән беремін. Талдау маған психологиялық заңдылықтарды тануды үйретеді. Кейбір әдістемелік тәсілдердің негізін құрап, бақылау қабілеттілігімді дамытып, еңбекті шығармашылық тұрғыдан түсінуіме ықпал етеді. Осылайша болжай білу қасиетім қалыптасады. Өзгелердің жұмысын талдай білу сабақтың артықшылығы мен кемшілігін анықтап, болашақтағы өткізілетін сабақтарыма өзіндік дұрыс талдау жасауға мүмкіндік беретін қасиет – сабақтың ең маңызды тұсын анықтауыма жол ашады.
Қорыта айтсам, әр мұғалім өз шамасын, өзіндік дүниетанымдық қабілетін таразылай отырып, адамдық болмысы жоғары рухани құндылықтар негізіндегі тәрбиелеуші бола алады. Мен де педагогикалық жолда осы биіктіктен көрінуге тырысамын.
Жетелеген сенімменен алға күн,
Арайланып атқан нұрлы таңдарым.
Ән – жырынан сусындадым қазақтың,
Ұлы өнерден таттым өмір бал дәмін.
Өнер – менің өмірімнің өзегі,
Осы жолды жастайымнан таңдадым.
Ұлағатты ұстаз болған әкемнің,
Салып кеткен сара жолын жалғадым.
Мемлекеттік жоғарғы оқу орнында,
Білім алып, орындалды арманым.
«Қарлығаштай қанатымен су сепкен»,
Мейірімімді балаларға арнадым.
Шат күлкісін естігенде сәбидің,
Малынғандай болар нұрға жан – жағым.
Қазағымның өнерінің көгінде,
Тағы да бір жарық жұлдыз жанғанын.
Тілеуменен еңбек етіп келемін,
Өсіп шығар бәлкім ертең сан дарын.
Кездессе де қиыншылық қаншама,
Мойымадым, жасымадым, танбадым.
Үміт артқан ұжымымның сенімін,
Ақтай алмай жатсам болар арға мін.
Ұлы еңбектің ұғынуда бар мәнін.
Ізденуден жалықпадым талмадым.
