«Ел боламын десең, бесігіңді түзе»
Мұхтар Әуезов
Экран алдындағы жасөспірімдерді қызықтырып, өздеріне баурап алатын, әрине, мультфильмдер. Жасөспірімдер экранда берілетін қызылды-жасылды суреттерден, олардың әртүрлі іс-қимылдарынан, сюжеттерінен сонымен бірге сөйлеген сөздеріне қарап тәлім алатындығы белгілі. Олар сүйікті кейіпкерлерінің жағымсыз немесе жағымды бейнелерін қайталауға тырысады. Сондықтан да, қазіргі таңдағы мульфильмдердің жасөспірімдер тәрбиесіндегі маңызы зор.
Шет елдерде көптеген ата-аналар бала тәрбиесінде отандық мульфильмдерге ерекше мән береді. Отандық мультфильмдер арқылы балалар, өз елдерінің салт-дәстүрін, әдет-ғұрпын, ұлттық белгілерін бала күнінен бойларына сіңіреді. Сонымен қоса, білім саласында да ,мәселен, математиканы, географияны, әр түрлі тілдерді үйретеді. Олар отандық мультфильмдерді ғана көрсету арқылы, өскелең ұрпақтың бойына отанға деген сүйіспеншілік сезімін жандырып, ұлттық идеологиясын ұқтырады.
Ал бүгінде Қазақстандық балалардың көпшілігі шетелдік мультфильмдерді тамашалайды. Себебі, теледидардағы отандық каналдарда, радио толқынында да, ғаламтор желісінде де барлығы шетелдік мульттоптамалар. Тіптен еліміздегі сауда дүкендерінде шетелдік мультфильмдердің кейіпкерлерінің кескіндерінен ойыншықтар да жасап шығарған. Олардың мультфильмдерінің кейіпкерлері жақсы жарнама арқасында өз елдерінде ғана емес, бүкіл әлемге танылуда. Яғни, өскелең ұрпақтың бойына өзге елдің идеологиясын сіңірудеміз. Әр елдің идеологиясы, ұлттық ұстанымдары басқа болғандықтан, шет елдің мультфильмдерінің негізгі мазмұны біз үшін жат болуы әбден мүмкін.
Тікелей олардың мазмұнына келсек ақылға қонымсыз, тіптен кейде үлкен кісінің өзін шатастырып жібереді. Алайда олар бүгінде көп сұранысқа ие брендке айналып отыр. Мысалы, «Рататуй» «Аватар», «Супермен», «Маша және аю», «Человек паук », «Миньонс », «Олаф», «Шрек» тізе берсек өте көп.
Оқушының сөйлеу мәдениетін қалыптастырудың қайнар көзі-отбасы, мектеп, кітаптар, құрдастарымен қарым-қатынас, БАҚ (теледидар, радио, газеттер). Соның ішінде теледидар тілдің құндылық параметрлерін қалыптастыруға белсенді әсер ететін ең жаппай және қол жетімді ақпарат құралы болып
табылады. Көптеген шетелдік мультфильмдер мен компьютерлік ойындарда ант сөздер, қатыгездік элементтері, қатты агрессия бар. Мұның бәрі балалардың сөйлеу тіліне теріс әсер етеді. Бұл мәселе дереу шешуді талап етеді. Қазіргі таңда балалардың назарын аудару қиын. Ал мультфильмдерде ұлттық, тәрбиелік мән-мағына аз.
The relevance of the study lies in the fact that, firstly, the changes that are taking place make it necessary to consider the issue of language activities aimed at improving speech culture.
Secondly, today, the solution of the problem of raising the level of speech culture of each person becomes one of the conditions for spiritual and moral revival.
Third, little attention is paid to the consideration and analysis of the influence of animated films on the speech of schoolchildren.
Purpose: to establish the nature of the influence of cartoons on the speech culture of primary school students.
Objectives of the study:
- Learn which animated films students prefer to watch at school;
- Comparison of old and modern cartoons and their impact on behavior and speech;
- Track the speech characteristics of students who mostly watch foreign animated films;
- Make a rating of favorite heroes among the students of our school;
- Сreate a presentation;
- Survey of students;
- Group the collected Information and come to a certain conclusion.
Hypothesis: the vocabulary of schoolchildren is enriched by the vocabulary of cartoons, including those that are limited in use; the speech of cartoon characters negatively affects the culture of speech of schoolchildren.
Пайдаланған әдебиеттер
1.Жаңа ағылшын-орыс тілі сөздігі /В.К.Мюллер.- 9 баспа.- М., 200
2.https://atpress.kz/kz/9194-aghylshyn-tilin-qalay-tez-uyrenuge-bolady
4 К.Байсенбиева «Отбасы және балабақша» 2000ж
5 А.Әубакірова «Отбасындағы сыйластық» 2005 ж
6 М.Питер «Развитие Ребенка»2004г
7 асылбеков А «Бала тәрбиесіндегі семяның рөлі» Алматы Мектеп 1966
