21 ғасыр инновациалық технологиялар заманы екені анық. Сондықтан технология арқылы заманға сай дағдыларды меңгеру өте маңызды. Себебі, қазір экономика, ғылым мен білім, технология салалары қарқынды дамуда. Ал аталған салаларды игеру үшін кез келген азамат әмбебап маман болуы қажет. 21 ғасырдағы құзыреттері мен дағдыларының маңыздылығы мен қажетілігін қарастырайық:
- Бизнес көшбасшылары жұмсақ дағдыларды(soft skills) жұмыс орнында табыстың ең маңызды драйвері екенін айтады.
- Әлеуметтік медиа адамдардың өзара әрекетін өзгертті және әлеуметтік жағдайларды басқаруда жаңа қиындықтар туғызды.
- Интернет дәуірі білімге қол жеткізу мүмкіндігін арттырды. Оқушылар үлкен көлемдегі ақпаратты өңдеуді және талдауды үйренуі керек.
- Оқушыларға фактілер мен идеяларды күрделі мәселелерге қалай қолдануға болатынын үйрету керек.
Қазіргі таңда әлем қарқынды дамып жатқандықтан жалпы дағдылардың маңыздылығы адамдардың өзгерістерге дайын болуымен тікелей байланысты. Сол себепті төменде көрсетілген дағдыларды меңгеру аса қажет:
- Шығармашылық;
- Ынтымақтастық;
- Байланыс;
- Сыни тұрғыдан ойлау;
- Ақпараттық сауаттылық;
- Медиа сауаттылық;
- Технологиялық сауаттылық;
- Икемділік;
- Көшбасшылық;
- Продуктивті болу;
- Әлеуметтік дағдылар.
Аталған дағдыларды инновациялық технологиялар арқылы дамытудың жолдары:
Қазақстандық ақпараттық қоғамның бәсекеге қабілеттілігі АКТ-ны жауапкершілікпен және тиімді пайдалану үшін өте маңызды. Қазақстанның 50 пайыздан астамы интернетті тұрақты пайдаланады, ал оны мүлдем пайдаланбайтындардың 40%-дан астамы бар. Бұл Қазақстан азаматтарының күнделікті өмірде АКТ-ны жауапкершілікпен пайдалануына қолдау көрсетудің үлкен қажеттілігін көрсетеді. Сондықтан адамдардың АКТ-ны қолдану қабілетін күшейту үшін жаңа бастамаларды жүзеге асыру қажет, тек қарым-қатынас пен бизнес үшін ғана емес, сонымен қатар білім беру мақсатында.
STEM технологиясы (ағылшын тілінен аударғанда. S – ғылым, Т – технология, Е – инженерия, М – математика: жаратылыстану, технология, инженерия, математика) ғылыми-техникалық шығармашылықты дамыту мәселелерін шешеді және қазіргі замандағы мәселелерді шешуге кешенді көзқарасқа негізделген. Бұл интеграция мен жоба әдісіне негізделген танымдық және көркемдік ізденіс пен белгілі бір өнімге ие болу әрекеттері. Бұл ретте әрбір технологиялық модуль өзін-өзі қамтамасыз етеді. және өз бетінше қарастыруға болады.
Технология қызметкерлерге оңай жұмыс істеу еркіндігін ғана емес, сонымен қатар көшбасшыларға қашықтықтан басқаруға мүмкіндік берді.Технологияның көмегімен көшбасшылар нақты уақыт режимінде топ мүшелері орындаған тапсырмалардың санын көре алады. Сондай-ақ бұл олардың қай жерде болса да орындайтын тапсырмаларындағы кез келген өзгерістер туралы хабарлауға көмектеседі.Бұл көшбасшылардың өз қызметкерлерімен қарым-қатынасы мен қарым-қатынасына жақсы өзгерістер әкелді.
Электрондық оқулықты жасау оқу материалын одан әрі тереңдету және оны алдағы практикалық қызметте қолдану қажеттілігінен туындап отыр. Электронды оқулықтар бойынша мұғаліммен бірлесе жұмыс істеу оқушылардың өз бетімен жұмыс істеуіне, өзіндік қабілеттерін тәрбиелеуге көмектеседі, оқушының әлеуетті тұлға болып қалыптасуына мүмкіндік береді. Бұл жеке тұлғаны жетілдіруді, шығармашылық мамандық пен қабілетті қалыптастыруды қамтамасыз ететін оңтайлы жағдай жасайды.
АКТ және педагогикалық технологияларды қолдану нәтижесінде:-Оқушылар тақырыпты тез түсінеді, жақсы меңгереді, сол тақырыпқа қызығушылықтары артады. Оқушылар алған білімдерін толық пайдаланып, өмірде қолдана білуге және тез жауап табуға үйренеді. әртүрлі жағдайлар мен мәселелерде.
Екі-екіден немесе одан көп адамдардан топ құрып, бірге жобаларды жасау арқылы басқаларды ынтымақтастыққа жігерлендіруге болады.
Оқушыларға оқу жұмысы кезінде электронды құрылғыларды қолдануға рұқсат беру олардың мансап жолында көмектесетін жауапкершілік сезімін дамытуға көмектеседі. Қызметкерлердің бизнеске тиесілі ноутбуктер мен мобильді құрылғыларды пайдалануы белгілі жағдай, және бұл оларды жалпыға ортақ құрылғыларды өзінің мүлкі көруге үйретеді.
Аталған дағдыларды дамытудың тәсілдері:
СТАД (STAD - Student Teams and Achievement) моделін жаратылыстану ғылымдары бойынша дәстүрлі оқу бағдарламасына шамалы өзгерістер арқылы енгізуге болады (әсіресе бағдарлама оқулыққа негізделген болса). Бұдан әрі көрініп тұрғандай, СТАД моделі сізден оқу парақтарын (сұрақтары бар жұмыс парақтары) және тексеру жұмыстарын — кооперативті топтар бағдарлама бойынша үйренуге міндетті материал бойынша сауалнамаларды дайындауды талап етеді. Көптеген оқулықтар бұл үшін жарамды, өйткені оларға қажетті ақпараттармен қоса тарауларды тексеру және бақылау сұрақтары кіреді. Көріп отырғаныңыздай, бұл материалдар сіздің ғылымды оқыту стратегияңызды кооперативті модельге айналдыру үшін СТАД моделінде қолданыла алады.
Сіз өзіңіздің оқуыңыз бен дамуыңызды үздіксіз үдеріске айналдыруыңыз керек: жаңа тәжірибе алу, жаңа мамандармен танысу, күрделірек тапсырмаларды қабылдау, өмірде жаңа құралдарды пайдалану және ең бастысы: оны үнемі жасау.
- Дамуыңызды қалай тиімді жоспарлауды және ұйымдастыруды үйреніңіз.
- Өзіндік дамуға кешенді түрде жақындаңыз: дамыту мен оқытудың әртүрлі форматтарын қолданыңыз.
- Айналаңыздағы ақпаратқа қызығушылық танытыңыз: айналаңыздағы бизнес-процестерді зерттеңіз, үнемі жаңа тенденциялар туралы біліңіз, сізді қызықтыратын салалардағы жетістіктерге қызығушылық танытыңыз.
Қорытындылай келетін болсақ, жоғарыда айтылып өтілген дағдылар мен оларды дамыту бойынша жүргізілетін әдістердің инновациялық технологиялардың қолданысы арқылы жүзеге асатынын мысалдар мен практикалық жүзеде келтірілгендігін көріге болады. Жаңа ғасырдағы жаңа әдістер арқылы оқушылардың сабаққа деген ынтасының ашылуы да электрондық құрылғылар арқылы сабақтың жоспарлы түрде өткізілгеніне көз жеткізуге болады.
