Поиск статей:
ESI
Рейтинг:
ID: ESI1597

Білім сапасын арттыру мақсатында тұлға қажеттіліктерін қанағаттандыру және оны дамыту

Оқу қажеттілігін қалыптастыруды асыра айтпағанда, қазіргі мектептің басты мәселелерінің бірі, әлеуметтік маңызы бар мәселе деп атауға болады. Білім берудегі гуманистік парадигманың пайда болуының арқасында құндылық бағдарлары өзгерді және үнемі өзгеріп отыратын әлемде өмір сүруге және құруға қабілетті еркін, дамыған және білімді адам ең үлкен құндылық ретінде танылды. Қазіргі мектептің алдында оқушылардың зияткерлік және рухани – адамгершілік дамуы үшін жағдай жасауға, әр оқушының өзін-өзі тәрбиелеу, өзін-өзі тәрбиелеу және өзін-өзі дамыту қажеттіліктерін тәрбиелеуге байланысты міндеттер тұр. Мектептегі барлық оқу пәндері бойынша сабақ және сабақтан тыс жұмыс жүйесі осы мәселелерді шешуге бағытталған. Пәнге  деген ынтасы жоғары оқушылар прогрестің қозғаушы күші болып табылады.  

Әр мұғалім оқушыларының жақсы оқығанын, мектепте қызығушылықпен және ықыласпен айналысқанын қалайды. Бұған оқушылардың ата-аналары да мүдделі. Бірақ көбінесе мұғалімдер де, ата-аналар да өкінішпен: "ол оқығысы келмейді", "ол өте жақсы жұмыс істей алады, бірақ тілек жоқ"деп айтуға мәжбүр. Мұндай жағдайларда біз оқушының білімге деген қажеттілігі, оқуға деген қызығушылығы жоқ екенін кездестіреміз.

Егер оқушы білім мен білімге немқұрайлы, қызығушылықсыз және олардың қажеттіліктерін түсінбей жатса, оны сәтті оқытуға болмайтынын білеміз. Сондықтан мектеп алдында оқу процесінің тиімділігін арттыру мақсатында Баланың оқу іс-әрекетіне оң уәжін қалыптастыру және дамыту міндеті тұр.

Шығармашылықтың басымдығы тәуелсіз шығармашылық тұлғаны дамыту, оның шығармашылық әлеуетін анықтау және ашу проблемасын өзекті ете отырып, оқу процесінің мәнін Өзгертуді анықтайды.

Шығармашылық тұлғаның қалыптасуы мен даму мәселелерін зерттеуге бағытталған қазіргі заманғы педагогика осы бағыттағы жұмысты сәтті жүзеге асыру үшін педагогикалық жағдайлар жасау мәселелерін әрдайым шешеді. педагогикалық жағдайлар бұл балалардың дамуында тиімді нәтижеге қол жеткізуге негізделген педагогикалық іс-әрекеттің ұйымдастырылған жағдайлары мен бағыттарының жиынтығы.  Соңғы уақытта көптеген ғалымдар оқу-тәрбие процесінде педагогикалық жағдайларды дамыту мәселесіне жүгінді.

Осы кезеңдегі зерттеулердің мазмұнында бірқатар педагогикалық бағыттар анықталды.

Ең үлкен бағыттарды келесі деп санауға болады: (жақшада оқымаңыз)

1) Білім берудегі заманауи педагогикалық технологиялардың жалпы мәселелерін талдау  (білім берудің қазіргі заманғы технологияларын іске асырудың педагогикалық жағдайларын әзірлеуді; оқу-тәрбие процесін ізгілендіру жағдайларын; бастауыш сынып оқушыларын рухани құндылықтарға тартуды біріктіреді). Бұл жағдайда білім беруді дараландырудың постулаттарын бекіту үлкен орын алады;

2) жалпы оқушының жеке басын зерттеу . (бастауыш сынып оқушыларының жеке басын қалыптастырудың педагогикалық шарттарын; эмоционалды саланы дамыту мен басқаруды; танымдық белсенділікті дамыту тенденцияларын; бастауыш мектеп жасындағы балаларда мейірімділікке тәрбиелеуді; оқу процесінде рефлексия қалыптастырудың ерекшеліктерін; оқушылардың өзін-өзі дамыту мәселелерін қарастырады.)

3) оқушылардың шығармашылық дамуын зерттеу; . (тұтастай алғанда балалардың шығармашылық дамуының педагогикалық шарттарын анықтайды; кіші мектеп оқушыларының көркемдік-шығармашылық ойлауын; шығармашылық қиялын; әдеби қабілеттерін, сондай-ақ оқушылардың көркемдік-шығармашылық қызметінің мүмкіндіктерін; осы процестерді дамытудағы сабақтастықты талдауды көздейді);

4) оқу қызметін қалыптастыру.  (бастауыш сынып оқушыларының танымдық белсенділігін дамытудың педагогикалық жағдайларын анықтау; оқу іс-әрекетінің стилін қалыптастыру және жеке-танымдық іс-әрекет стилін дамыту; бастауыш сынып оқушыларының білімін игеруге бейімділік; оқуға деген оң уәжді және оқытылатын пәндерге оң көзқарасты қалыптастыру; оқушылардың білім мәртебесін қалыптастыратын факторлар).

Педагогикалық мүмкіндіктерді анықтау мәселесі бойынша қызметті талдау оқу процесінің әртүрлі бағыттарында бұл жағдайлар өте дәстүрлі және белгілі бір комбинацияларда жиі қайталанатындығын көрсетті. Олардың барлығы білім беру ортасының үш компонентіне топтастырылған:. мұғалім. Сабақ. Оқушы. Бұл үштіктің жетекші және маңызды құрамдас бөлігі-а) тәрбие мен шығармашылық дамудың қазіргі міндеттерінің маңыздылығын түсіну; б)жеке қасиеттер; в) оқыту әдістемесі арқасында педагогикалық жағдайларды қамтамасыз ететін мұғалім.

Пайдаланылған әдебиеттер

1 . Білім туралы. - Об образовании: Қазақстан Республикасының Заңы. - Алматы: Литера, 2000. - 96 б. 

2. Г.Қ. Нұрғалиева, С.Мусин. Салыстырмалы педагогика. -Алматы: Ғылым, 1999. 

3. Қ.Жарықбаев, С.Қалиев. Қазақтың тәлім-тәрбиесі. - Алматы: Сана, 1995. 

4. Ж.Қоянбаев, Р.Қоянбаев. - Астана, 1998. 

5. Е.Сағындықұлы. Педагогика. - Алматы, 1999.

6. Қазақстан Республикасының «Білім туралы» Заңы // Алматы 2010.6-б

7. Қазақстан Республикасында 2015жылға дейінгі білім беруді дамыту тұжырымдамасы//Астана. 2004. 3-4б.

 

172 0
Сәрсенкүл Шегебай, Көктау негізгі орта мектебінің, қазақ тілі мен әдебиеті пәні мұғалімі,Қостанай облысы, Арқалық қаласы Ұлы дала ұстазы № 002116
Оставить комментарий

Подтвердите что вы не робот - [] *: