Оқытудың қолданбалы және практикалық бағыты мектептегі математика курсының басқа желілерімен (функционалдық, сандық және т.б.) тығыз байланысты мазмұнды-дидактикалық бағыттардың бірі болып табылады. Математиканы оқытудың қолданбалы бағыттылығы оның мазмұны мен әдістерін өмірмен, басқа ғылымдардың негіздерімен тығыз қарым-қатынасқа бағыттауды, студенттерді болашақ кәсіби іс-әрекетінде математикалық білімдерін пайдалануға дайындауды, қазіргі заманғы электронды есептеуіш машиналарды оқытуда кеңінен қолдануға бағыттауды көздейді. Математиканы оқытудың практикалық бағыттылығы оның мазмұны мен әдістерін есептерді шешу процесінде математикалық теорияны оқуға, мектеп оқушыларында, атап айтқанда, ұқсас түрлендірулерді жүзеге асыруға байланысты күшті дербес әрекет дағдыларын қалыптастыруға бағыттауды көздейді. , есептеулер, өлшемдер, графикалық жұмыстар, анықтамалық әдебиеттерді пайдалану, пәнге тұрақты қызығушылықты тәрбиелеу, өз қызметін жоспарлау және ұтымды ету үшін жалпыға бірдей – еңбек дағдыларын қалыптастыру бұл өте маңызды. Қолданбалы және практикалық бағыттылық бір-бірінен ажырағысыз, нақты оқу процесінде өзара байланысты.
Математиканы оқытудың қолданбалы және практикалық бағытын жүзеге асыру жолдары өте кең әдістемелік мәселе болып табылады және бір шағын мақалада оның барлық аспектілерін егжей-тегжейлі қамту мүмкін емес. Көп жылғы зерттеулердің нәтижелеріне тоқтала отырып бірнеше нақты, бірақ қысқаша түрдегі пайымдаулар айтуға болады.Математиканы оқыту барысында қолданбалы және практикалық бағытқа жету үшін жақсы жағдай туғызатын негізгі құралдардың бірі практикалық мазмұны бар тапсырмалар (қолданбалы сипаттағы тапсырмалар) болып табылады. Практикалық мазмұны бар есеп математикалық есеп ретінде түсіндіріледі, оның сюжеті бізді қоршаған шындықтағы, сабақтас пәндердегі математиканың қолдануын ашады, оны қазіргі заманғы өндірісті ұйымдастыруда, технологияда және экономикада, қызмет көрсету саласында қолдануды енгізеді, күнделікті өмірде, еңбек операцияларын орындауда оның маңызы өте зор.
Қолданбалы сипаттағы есептер үшін математикалық есептерге қойылатын жалпы талаптармен қатар келесі қосымшаларды ұсыну заңды:
а) қолданылған математикалық емес материалдың мектеп оқушыларына қолжетімділігі;
б) шартта сипатталған жағдайдың шындығы, мәліметтердің сандық мәндері, сұрақтың тұжырымдалуы және алынған шешім.
Практикалық мазмұндағы есептер мектеп оқулықтарында негізінен типтік алгебралық және геометриялық есептер түрінде берілген, олар көбінесе тұжырымдалған талаптарға сай келмейді. Бұл міндеттердің мазмұны айтарлықтай байытуды қажет етеді. Бұған, атап айтқанда, олардың қатарына мына тапсырмаларды қосу арқылы қол жеткізуге болады:
- практикалық іс-әрекетте кездесетін шамалардың мәнін есептеу;
- қарапайым номограммаларды құру;
- эмпирикалық формулаларды негіздеу және қолдану;
- есептеу кестелерін құрастыру;
- тәжірибеде кездесетін тәуелділіктер формулаларын шығару.
Математиканың өмірде қолданылу аясының сан алуандығын, оның шынайы дүниені бейнелеуінің өзіндік ерекшелігін және дидактикалық мақсаттарға қол жеткізуін ашу үшін оқу процесінде практикалық мазмұны бар тапсырмаларды пайдаланған жөн:
- жаңа математикалық ұғымдар мен әдістерді енгізуге мотивация;
- оқу материалын иллюстрациялау;
- тақырып бойынша білімдерін бекіту және тереңдету;
- практикалық дағдылар мен қолданбалы дағдыларды қалыптастыру.
Жоғарыда аталып өткендей әдіс-тәсілдерді қолдану арқылы математиканың бізге маңызды екенін күрделі бағытта емес қарапайым мысалдармен көрсетуге болады.
