Елімізідің тұңғыш Президентінің "Қазақстан 2030" халыққа Жолдауында былай делінген: "Халық ұрпақты тәрбиелеуде, оның денсаулығына, білімі мен дүниетанымына қамқорлық жасауда дана болады ... болашақ ұрпақ қазақ, орыс және ағылшын тілдерін бірдей меңгереді, өз елінің патриоты болады, бүкіл әлемге танымал және құрметті болады..."
Қазіргі заманғы Қазақстандық қоғам бүгінде әлеуметтік жаңғыртумен және жаңғырту процесінде білім беру жетекші рөл атқаратын жаһандық интеграциялық процестерге ұмтылумен сипатталады. Тек қоғам ғана табысты дамып, өз азаматтары үшін сапалы және заманауи білім алу үшін лайықты жағдай жасай алатын әлемнің жетекші елдерінің қатарына үйлесімді кіре алатыны белгілі.
Қазақстандық мектеп түлектері шетелдік жоғары оқу орындарында оқуын оңай жалғастыра алуы үшін білім беру бәсекеге қабілетті, сапалы болуы тиіс. Жалпы білім беретін мектептің білім беру процесіне үштілді білім беруді енгізу, сөзсіз, көптілділік базалық құзыреттілігінің бірі болып табылатын Қазақстан Республикасында білім беруді дамыту тұжырымдамасын іске асыру жолындағы маңызды қадам болып табылады.
Алда қойған мақсаттардың бірі, біздің зерттеу жұмысымыздың мақсаты ағылшын тілі сабақтарында оқытудың инновациялары негізінде көптілділікті енгізу жолдарын анықтау.
Қазақстан азаматтары мемлекеттік тіл қазақ тілін білуі тиіс. Орыс тілі – біздің үлкен көршіміздің тілі, Біріккен Ұлттар Ұйымының алты тілінің бірі. Көрдіңіз бе, осы тілдің арқасында біз ұлы әдебиет пен ұлы мәдениетке кірдік. Біз бұл тілді ұмытпауымыз керек, кез келген тіл – өз елінің байлығы.
«Ағылшын тіліне қажеттілік – бұл жаһандық тенденция, сонымен қатар айқын қажеттілік. Орыс тілін жетік білу – біздің байлығымыз, оны жоғалту өте негізсіз. Егер біз қазақ, орыс және ағылшын тілдерін еркін меңгерсек, біз үшін үлкен артықшылық болады».
Тұжырымдаманың негізгі ережелері қазіргі мектеп түлегінің шет тілін сапалы меңгеру қажеттілігі туралы айтады – бұл шұғыл қажеттілік, өйткені әлемдегі ғылым мен техниканың қарқынды өсуі мен даму деңгейі қажетті теориялық және практикалық білім мен дағдыларды жақсы және толық алу үшін шет тілдерін еркін меңгеруді талап етеді.
Өз кезегінде, көптілді білім беру – бұл көп тілді тұлға ретінде тұлғаны оқытудың, тәрбиелеудің және дамытудың мақсатты, ұйымдастырылған, қалыпқа келтірілген үштұғырлы процесі. Ол бірнеше тілді бір уақытта меңгеруге негізделген адамзаттың әлеуметтік маңызы бар тәжірибесінің "фрагменті" ретінде, тілдік білім мен дағдыларға, тілдік және сөйлеу іс-әрекетіне, сондай-ақ тілдер мен мәдениеттерге эмоционалды және құндылық қатынасы.
Тиісті ғылыми әдебиеттерді, тіл мен білім беру саласындағы заңнамалық актілерді талдай отырып, мектептердің оқу құжаттарын зерттей отырып, келесі қарама -қайшылықтар мен проблемаларды анықтауға және тұжырымдауға болады:
• қоғамның көптілді тұлғаға қажеттілігі және оны білім беру тұрғысынан дайындау процесі ретінде көптілді білім берудің тиісті жүйесінің болмауы;
• көптілді білім беру жүйесін дамыту қажеттілігін түсіну және
нормативтік және ғылыми -әдістемелік қамтамасыз етудің жеткіліксіздігі;
• ұсынылатын оқу материалының күрделілігі мен үлкен көлемі;
• дамыған технологиялар дәуірінде балалардың өз бетінше іздеу жүргізе алмауы, қосымша ақпарат, кейде тіпті олардың қосымша әдебиеттерді ғана емес, сонымен қатар міндетті әдебиеттерді де оқығысы келмеуі.
Мұны жүзеге асыру үшін жалпы білім беретін мектеп аясында оны жүзеге асырудың кезеңдік жоспары жасалды:
Бірінші кезең – бұл мәселені нормативтік құжаттар, ғылыми, әдістемелік әдебиеттер, интернет -ресурстар негізінде зерттеу; тілдік білім беруді жетілдіру мәселелері бойынша материалдар жинақтау және жинау; ана тілін, екінші тілді және шет тілін оқыту саласындағы мұғалімдердің инновациялық жұмысының синтезін жасау;
Екінші кезең – ағылшын тілінде де, бірқатар кіріктірілген сабақтарда да, сонымен қатар көптілділікті енгізу бойынша сыныптан тыс жұмыстарды әзірлеу мен өткізу;
Үшінші кезең – зерттеу нәтижелерін жалпылау және жүйелеу, осы бағыттағы жұмысты жетілдіру мақсатында әріптестердің ұсыныстары негізінде нәтижелерді оқу үдерісіне енгізу.
Қазіргі әлемдегі тілдердің рөлін ерекше шұғыл түрде түсіну тілді оқытудың тиімділігі мен оқушылардың тілдік дайындық деңгейін көтеру мәселесін көтереді. Қазақстан Республикасында білім беруді дамыту тұжырымдамасы әлемдік стандарттарға сәйкес келетін кәсіби кадрларды даярлау формалары мен әдістерін сапалы түрде жаңартуға бағытталған. Жас ұрпақты өзара байланысты және өзара тәуелді әлемде өмірге дайындаудың тиімді құралы ретінде қарастырылатын көптілді білімге көп көңіл бөлінеді.
Қазіргі әлемдегі тілдердің рөлін ерекше шұғыл түрде түсіну тілді оқытудың тиімділігі мен оқушылардың тілдік дайындық деңгейін көтеру мәселесіне мін береді. Қазақстан Республикасында білім беруді дамыту тұжырымдамасы әлемдік стандарттарға сәйкес келетін кәсіби кадрларды даярлау формалары мен әдістерін сапалы түрде жаңартуға бағытталған. Жас ұрпақты өзара байланысты және өзара тәуелді әлемде өмірге дайындаудың тиімді құралы ретінде қарастырылатын көптілді білімге ерекше көңіл бөлінеді.
Қазақстан Республикасының 2016-2020 жылдарға арналған білім берудің барлық деңгейлерінде үш тілді оқытуды енгізу аясында елдегі педагогикалық мамандықтарда шет тілін кәсіби бағдарлы оқыту міндеті қойылды. Осыған байланысты еліміздің жоғары оқу орындарында студенттерге шет тілін кәсіби бағдарлы оқыту үшін ЖОО оқытушыларын дайындау және біліктілігін арттырудың тұжырымдамалық тәсілдемесін әзірлеу қажеттілігі туындады. Сөйтіп, түрлі ЖОО жанынан шет тілін жетіліру курстары жүргізіліп, біраз ЖОО профессорлық-оқытушылар құрамы арнайы дайындықтан өтті.
ЖОО-ларда кәсіби бағыттағы ағылшын тілін оқытуды білім алушыларға әлеуметтік және кәсіби маңызды ақпаратты жеткізудің, өзінің болашақ кәсіби қызметінде ағылшын тіліндегі деректерді қолдану дағдысын қалыптастырудың құралы ретінде қарастырған жөн. Осылайша студенттердің, яғни болашақ мамандардың үздіксіз білім алуын қамтамасыз ету керек. Бұл міндеттер кәсіби-бағдарлы ағылшын тілін оқыту арқылы жүзеге аспақ.
Осылайша, педагогикалық мамандықтарда шет тілін кәсіби оқытудың көптеген мәселелері әлі де шешімін табу қажет деген ой қорытуға болады. Оның ішінде ЖОО мұғалімдерінің ағылшын тілін жетік меңгеруі, студенттердің шет тілінен жоғары дайындық деңгейі, сондай-ақ ғылыми- әдістемелік қордың жинақталуы қаже, яғни түрлі пәндер бойынша ағылшын тіліндегі оқулықтары мен оқу құралдары және ағылшын тілін қарқынды да белсенді меңгеруге көмектесетін жаңа оқыту әдістері мен әдістемелері құрастырылуы қажет деп тұжырымдаймыз.
