Өзінің дамуының әр кезеңінде қоғам оқу процесін ұйымдастыруға белгілі бір талаптар қояды. Қазіргі жағдайда мектеп білімі оқушылардың дамуы мен өзін-өзі тануына, білім мен дағдыларды нәтижелі игеруге, қажеттіліктерді дамытуға және өмір бойы оқуды жалғастыруға жағдай жасауы керек [1]. Мектептегі оқу процесінің сәтті жұмыс істеуінің шарттарының бірі-ақпараттық технологияларды қолдану. Ақпараттық технология деп объектінің, процестің немесе құбылыстың (ақпараттық өнімнің) жай-күйі туралы жаңа сапалы ақпарат алу үшін деректерді (бастапқы ақпаратты) жинау, өңдеу және беру құралдары мен әдістерінің жиынтығын пайдаланатын процесс түсініледі. Көбінесе "Ақпараттық технологиялар" термині "компьютерлік технологиялар"терминінің синонимі ретінде қарастырылады. Мұның себебі, қазіргі уақытта қолданылатын барлық ақпараттық технологиялар компьютерді қолданумен байланысты. Бірақ "Ақпараттық технологиялар" термині кеңірек, ол компоненттердің бірі ретінде компьютерлік технологияларды қамтиды. Барлық педагогикалық технологиялар оқытушы мен оқушы арасында ақпарат алмасумен қатар жүреді, яғни бұл тұрғыда барлық технологиялар ақпараттық болып табылады. Оқытудың ақпараттық технологиясы – бұл "ақпаратпен жұмыс істеу үшін арнайы әдістерді, бағдарламалық және техникалық құралдарды (кино, аудио және бейне құралдар, компьютерлер, телекоммуникациялық желілер) пайдаланатын педагогикалық технология" [2]. Ақпараттық технологияларда пайдаланылатын бағдарламалық қамтамасыз ету бірнеше түрлерден тұрады:
- оқыту, бақылау және жаттықтыру жүйелері;
- ақпаратты іздеуге арналған жүйелер;
- моделдеу бағдарламалары;
- микромирлер;
- танымдық сипаттағы аспаптық құралдар;
- әмбебап сипаттағы аспаптық құралдар;
- коммуникацияларды қамтамасыз етуге арналған аспаптық құралдар. Барлық бағдарламалық құралдар оқу материалымен оңай және табиғи түрде өзара әрекеттесуі керек.
Соңғы кездері мұғалімдер сабаққа дайындалып, Microsoft PowerPoint бағдарламасында презентациялар жасайтын болған. Оқыту процессін мультимедиялық презентацияларды қолдану, суреттер, диаграммалар, кестелер көмегімен нақты көрсетуге мүмкіндік береді. Мысалы, "кристалл торларының түрлері" (8-сынып) сабағында әртүрлі типтегі кристалл торларының көрнекі бейнелері мен осы заттардың үлгілері бар презентацияны қолдануға болады (сурет.1). Сондай-ақ, сабақтың басында оқушыларға жаңа материалды түсіндіру кезінде толтыру кестесін ұсынуға болады. Мұғалім материалды ұсынған кезде оқушылар оны толтырады. Тапсырманың дұрыстығын сабақтың соңында тексеруге болады. Мұндай жазбаларға кез-келген уақытта және оларды бірнеше рет қайталай отырып оралуға болады [3].
Сондай-ақ, презентацияға химиялық эксперименттің бейнеклипін қосуға болады, бұл сізге қалыпты жағдайда жасырылған динамикалық процестер мен құбылыстарды ұсынуға мүмкіндік береді. Экспериментті орындау қиын, ұзақ немесе қауіпті болған жағдайда бейнеклиптерді қолдану ұсынылады. Қазіргі уақытта оқу процесінде "виртуалды зертханаларды" пайдалану мүмкіндігі пайда болды. Виртуалды реагенттер мен жабдықтарды қолдана отырып, сіз нақты зертханадағыдай тәжірибелер жасай аласыз. Оқу материалының көрнекі қанықтылығы оны жарқын, сенімді етеді және зерттелетін пәнге деген қызығушылықты арттыруға көмектеседі. Ақпараттық технологиялар оқушылардың білімін тексеру мен бақылауды ұйымдастыруға мүмкіндік береді [4].
Бұл арнайы бағдарламалық өнімдер де, мультимедиялық презентациялар да болуы мүмкін. Сіз жай ғана "тапсырма мен суретті" көрсете аласыз, интерактивті тесттерді қолдана аласыз. Презентацияда анимациялық эффектілерді қолдану оқушылардың білімін тәуелсіз тексеруді динамикалық және жылдам ете алады: тексеру аяқталғаннан кейін жауаптар "ерекшеленеді". Сабақ уақыты үнемделеді және тиімдірек қолданылады. Әр түрлі бағдарламалық өнімдерді пайдалану оқушылардың өзіндік жұмысын ұйымдастыруға мүмкіндік береді: интерактивті жаттығулар жасау, химиялық модельдер құру, тесттер мен тренажерларды шешу. Кестелік процестерді, мәліметтер базасын пайдалану білімгерлерге ең бастысын анықтауға, объектінің немесе құбылыстың ерекшеліктерін табуға үйретеді, ақпараттық мәдениеттің қалыптасуына ықпал етеді. Әр түрлі химиялық заттар мен құбылыстар туралы көптеген ақпарат Интернет - ресурстардан тұрады. Ақпараттық технологияларды қолдану оқушылардың ақпараттық-коммуникативтік құзыреттілігін дамытуға ықпал етіп қана қоймай, оқушылардың ғылыми пәнге деген қызығушылығын арттырады, оларды химияны игерудің белсенді процесіне тартады [5].
Пайдаланылған әдебиеттер:
1. 12 жылдық оқыту жағдайында оқушылардың функционалдық сауаттылығын қалыптастыруда жаратылыстану-ғылыми цикл пәндерін интеграциялау. Әдістемелік құрал. - Астана: ұлттық білім академиясы. Ы. Алтынсарин, 2013. - 72 б.2.
2. Захарова И. г. білім берудегі ақпараттық технологиялар. - М.: "Академия" баспа орталығы, - 2008. - 192 б.
3. Абдурахманова з.к. білім беру жүйесіндегі компьютерлік модельдеу. Даггоспедуниверситет. - Махачкала. 2014. – 3 б.
4. Балагина Е.А. Microsoft Excel бағдарламалық өнімін пайдалану дағдылары мен дағдыларын қалыптастыру құралы ретінде электрондық кестелердегі практикалық жұмыстар жүйесі. – Архангельск. 2014.
5. Дьяконов В.Д., Круглов в. п. "кеңейтудің математикалық пакеттері". – М., БИНОМ, 2011.
